گزارش میدانی از یک نشست/ فضای گفت‌وگوی پزشکیان و دانشجویان چطور بود؟/ « آقای دکتر جای این حرف‌ها جواب سوالات را بدهید»

کسی توقع نداشت تالار شهید چمران دانشکده فنی دانشگاه تهران این همه شلوغ شود، نه دانشجویان و نه مهمان برنامه. احتمالا بخاطر همین بود که مسعود پزشکیان، نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ در این برنامه گفت: «فکر نمی‌کردم چنین استقبالی از من شود.»

ظهر امروز، یک شنبه ۲۷ خرداد ماه، مسعود پزشکیان در نشست پرسش و پاسخ با عنوان « زین خوان چپاول شده امید چه داری؟» که توسط انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران برگزار شده بود، به دیدار با دانشجویان رفت.

این دیدار با استقبال زیاد دانشجویان همراه شده بود به نحوی که ظرفیت تالار کامل پر شده بود و بسیاری روی زمین نشستند، ایستاده در کناره‌های تالار به صحبت‌ها گوش کردند و یا حتی پشت درها باقی ماندند. البته که در همان شروع، مجری نشست اشاره کرد که:« این یک نشست تبلیغاتی برای حمایت از یک نامزد خاص نیست، برای پرسیدن و شنیدن آمده‌ایم. امروز دانشجو شرافتمندانه اجازه نمی‌دهد از امتیاز مطالبه‌گری‌اش برای تبلیغ و ستاد استفاده شود».

این مسئله در طول نشست نیز به خوبی خود را نشان داد به گونه‌ای که در سالن زمانی که در سوالات دانشجویان صحبت از اعتراضات دی ۹۶، آبان ۹۸ و پاییز ۱۴۰۱، آزادی زندانیان سیاسی، بازداشت و محرومیت دانشجویان می‌شد، بیشترین حمایت و تشویق توسط دانشجویان حاضر را شاهد بودیم. هر چند که می‌توان گفت دانشجویان حاضر از قشر و گروه‌های مختلف بودند. واکنش‌های دیگری هم در مخالفت با برخی سوالات وجود داشت که نشان می‌داد طیف مختلفی از دانشجویان در این جلسه حضور داشتند.

در زمان برگزاری نشست هوای تالار به قدری گرم بود که تنها سیستم خنک کننده دانشجویان، بروشورهای انجمن‌های مختلف بود که در دست خود داشتند و احتمالا پزشکیان در تقریبا دو ساعت مدت زمان نشست، تصویری که روبه‌روی خود می‌دید، دانشجویانی بودند که بال بال زنان سعی در شنیدن نظرات ایشان داشتند.

محوریت اصلی نشست بر پاسخ به پرسش‌های دانشجویان گذشت که خالی از حاشیه نیز نبود. دبیران انجمن اسلامی دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی شریف به عنوان نمایندگان دانشجویان سوالات خود را از آقای پزشکیان مطرح کردند و دانشجویان حاضر نیز سوال‌های خود را بر روی کاغذ نوشتند تا به دست مجری برنامه رسیده و تا آنجایی که زمان نشست اجازه بود پرسیده شود. نکته دیگر این نشست حضور بسیار بیشتر دانشجویان مرد بود که قاطبه حاضرین را تشکیل داده بودند.

دبیران در صحبت‌ها و سوالات خود به اعتراضات سال ۱۴۰۱ اشاره کردند که واکنش دانشجویان را به همراه داشت و آنها پس از تشویق و حمایت از دبیر انجمن، شعار « زن، زندگی، آزادی» سر دادند.

اتفاقی که بارها در این نشست تکرار شد این بود که وقتی صحبت یا پاسخ پزشکیان به مذاق دانشجویی خوش نمی‌آمد، اعتراض خود را به صحبت‌ها، با صدای بلند ابراز می‌کرد؛ حال یا توسط دانشجویان حاضر مورد حمایت قرار می‌گرفت یا که این که با اعتراض آنها روبه‌رو می‌شد. مثلا زمانی که در مورد حوزه اختیارات رئیس جمهور و اینکه چقدر قدرت و نفوذ برای تغییر دارد سوال شد و پاسخ‌ها به گونه‌ای محافظه‌کارانه بود، دانشجویی با صدای بلند صحبت‌های او را قطع کرد و گفت:« آقای دکتر جای این حرف‌ها جواب سوالات را بدهید». یا یکی دیگر از موقعیت‌های نشست که جنجال زیادی به پا شد زمانی بود که دبیر انجمن اسلامی دانشگاه صنعتی شریف در بیانات و شرح مشکلات در چند سال گذشته، از چالش‌ها و محدودیت‌های واردات واکسن به کشور در زمان کرونا و علت آن صحبت کرد، مورد انتقاد شدید یکی از دانشجویان قرار گرفت و صحبت‌هایش قطع شد.

اما صداهایی که در تمام طول نسشت زمزمه‌وار یا گاهی بلند به گوش می‌رسید اینها بود؛ « چرا صریح پاسخ نمی‌دهند»، «اصلا سوال ما این نبود»، « با این حرف‌ها ما رای نمی‌دهیم».

تقریبا در انتهای نشست نیز این بگو مگو و اختلاف عقاید در بین دانشجویان کمی بالا گرفت، به گونه‌ای که یکی از دانشجویان صحبت دکتر پزشکیان را قطع کرد و با صدای بلند به این موضوع معترض بود که چرا در این نشست به تمام اصناف و انجمن‌ها تریبون برای سوال کردن و صحبت کردن داده نشده است و چرا ایشان در چنین نشستی شرکت کرده است. اما قضیه به همین جا ختم نشد.

کار کمی بالا گرفت و از آنجایی که انتهای نشست نزدیک بود، آقای پزشکیان تالار را ترک کرد اما درگیری دانشجویان ادامه پیدا کرد، آنقدر ازدحام جمعیت بالا و صدای دانشجویان در هم ترکیب شده بود که خیلی امکان این نبود که بتوان تشخیص داد درگیری چرا ادامه یافته است.

این درگیری چند دقیقه‌ای ادامه داشت و با وساطت خود دانشجویان و اعضای انجمن اسلامی مرتفع شد. اما چیزی که از کلیت بازخورد ‌های دانشجویان برداشت می‌شد این بود که از جواب‌های کلی و کلیشه‌ای خسته شده‌اند و به این راحتی‌ها نیز اعتمادشان جلب نمی‌شود و نسبت به اختیارات رئیس جمهور بدبین هستند اما در عین حال برخی واکنش‌ها نشان می‌داد امیدهایی نیز در دانشجویان وجود دارد.